www.Cavab-al.com

Suallarınıza mərcei-təqlidlərin dəftərxanalarından cavab alınır!

Risalələr
Ayətullah Məkarim

Ayaqyoluna getməyin (təxəllinin) hökmləri

Məsələ 63: İstər ayaqyolunda, istərsə də başqa vaxtlar, istər məhrəm (bacı və qardaş kimi), istərsə də naməhrəmlərin gözü qabağında, istər büluğ həddinə çatanların, istər büluğ həddinə çatmayanların, hətta yaxşını pisdən seçə bilməyən (müməyyiz) körpələrin hüzurunda insanın öz ayıb yerini örtməsi vacibdir. Amma ər və arvadın bir-birindən örtünməsi vacib deyil.

Məsələ 64: Ayıb yeri örtmək üçün hər şeydən, hətta əl və qeyri-şəffaf əşyalardan istifadə etmək olar.

Məsələ 65: Ayaqyolunda sidiyə gedən və bayıra çıxan vaxt üzü qibləyə və ya arxası qibləyə oturmaq olmaz. Ayıb yerin özünü çevirmək kifayat etmir. Amma bədən üzü qibləyə və arxası qibləyə olmayan vaxt vacib ehtiyata əsasən, ayıb yer üzü qibləyə və arxası qibləyə çevrilməməlidir.

Məsələ 66: Sidik və ya nəcis çıxacağını yuyan vaxt üzü qibləyə və ya arxası qibləyə olmağın eybi yoxdur. Amma “istibra” (sidik kanalının şəriət qaydasında təmizlənməsi) zamanı vacib ehtiyata əsasən üzü qibləyə və ya arxası qibləyə oturmaq olmaz.

Məsələ 67: Böyüklər körpələri, vacib ehtiyata əsasən, bayıra çıxdıqları və ya sidiyə getdikləri vaxt üzü qibləyə və ya arxası qibləyə oturtmamalıdırlar. Amma uşaq özü həmin vəziyyətdə otursa mane olmaq vacib deyil. Amma bu iş görülsə daha yaxşıdır.

Məsələ 68: Əgər ayaqyolu (bilərəkdən və ya səhvən) üzü qibləyə və ya arxası qibləyə tikilmişsə insan elə oturmalıdır ki, üzü qibləyə və ya arxası qibləyə olmasın. Bu məsələni bilərəkdən fərqinə varmamaq haramdır.

Məsələ 69: Ayaqyoluna gedən zaman qibləni tanımayan şəxs onu tapmağa çalışmalıdır. Əgər tapa bilməzsə, bir qədər gözləməlidir. Gözləyə bilmədikdə istənilən bir tərəfə üz tutub oturmasının eybi yoxdur. Təyyarə və qatarda da bu nöqtə nəzərə alınmalıdır.

Məsələ 70: Bir neçə yerdə sidiyə getmək və ya bayıra çıxmaq haram sayılır:

1. İnsanların gediş-gəlişi olan küçə və xiyabanlarda;

2. Xüsusi bir qrup üçün vəqf olunmuş, hədiyyə edilmiş yerlərdə; Tələbələrə məxsus mədrəsələr, namaz qılanlar üçün nəzərdə tutulmuş məscid tualetləri bu qəbildəndir.

3. Mö’minin qəbri üstündə və ya mö’min və müqəddəsliklərə hörmətsizlik sayılacaq yerlərdə.

Məsələ 71: Nəcis çıxacağını yumaqla, üç parça kağız, daş və ya parça ilə təmizləmək olar. Amma nəcis çıxacağı adi həddən artıq bulanarsa, nəcislə birlikdə qan kimi bir murdar şey xaric olarsa və ya kənardan murdarlanarsa, onu yalnız su ilə paklamaq olar.

Məsələ 72: Nəcis çıxacağını istənilən bir halda su ilə yumaq daha yaxşıdır.

Məsələ 73: Sidik çıxacağı yalnız su ilə paklanır. Onu az su ilə iki dəfə, axar su hökmündə olan çox həddinə qoşulmuş sularla bir dəfə yumaq bəsdir.

Məsələ 74: Sidik və nəcisin təbii və ya qeyri-təbii (plastik) çıxacaqlarının yuyulması arasında fərq yoxdur. Amma qeyri-təbii çıxacağı sudan başqa şeylə təmizləmək bəs etmir.

Məsələ 75: Əgər nəcis çıxacağı üç parça, daş, kağız və ya bu kimi bir şeylə təmizləndikdən sonra ondan yalnız su vasitəsi ilə təmizlənə biləcək zərrələr qalarsa, eybi yoxdur, bu vəziyyətdə namaz qılmaq olar.

Məsələ 76: Bir parça daş, kağız və ya parçanın üç tərəfi ilə nəcis çıxacağını təmizləmək bəs edir.

Məsələ 77: İnsan şəkk etsə ki, sidik və ya nəcis çıxacağını paklayıb-paklamayıb, şəkdən sonra özünü paklamalıdır. Amma namaz qıldıqdan sonra bu barədə şəkk edərsə, namazı düzgündür. Növbəti namaz üçün isə özünü paklamalıdır.

İstibra (sidik kanalının şər’i qaydada təmizlənməsi)

Məsələ 78: İstibra kişilərə aid müstəhəb bir əməldir. İnsan sidiyə getdikdən sonra növbəti qaydada istibra əməlini yerinə yetirir: Cinsi alət bir neçə dəfə kökündən üzü yuxarıya sıxılmış halda sığallanır. Sonra yuxarı hissə bir neçə dəfə sıxılır ki, kanalda qalan sidik xaric olsun. Spermanın (məni) istibrası üçün isə sperma xaric olduqdan sonra sidiyə getmək lazımdır. Bu halda kanalda qalan hissə təmizlənir.

Məsələ 79: İnsanın cinsi alətindən xaric olan rütubətlər (sidik və spermadan başqa) bir neçə qisimdir:

1. Bə’zən sidikdən sonra azca ağ və yapışqan şəkilli su xaric olur. Bu su “vəd’i” adlanır.

2. Mazaqlaşma zamanı xaric olan rütubət “məz’i” adlanır;

3. Spermadan sonra xaric olan rütubət “vəz’i” adlanır.

Əgər kanal sidik və spermaya bulaşıq deyilsə, qeyd olunan bu üç rütubət pakdır, dəstəmaz və qüslü batil etmir.

Məsələ 80: Sidikdən sonra istibranın faydası budur ki, sidik kanalı təmizlənir. Əgər istibradan sonra şübhəli rütubət xaric olarsa, o, pakdır və dəstəmazı batil etmir. Amma istibra olunmadığı bir halda belə bir rütubət görünərsə dəstəmazı təzələmək, sidik çıxacağını yumaq lazımdır.

Məsələ 81: Spermadan istibranın faydası budur ki, kanaldan şübhəli rütubət xaric olduqda və onun sperma, yoxsa başqa bir pak su olduğu bilinmədikdə, qüsl vermək lazım olmur. Amma istibra edilməyibsə, spermanın kanalda qalıb sidiklə birlikdə xaric olduğu ehtimal edildikdə yenidən qüsl vermək lazım gəlir.

Məsələ 82: İnsan şəkk etsə ki, istibra əməlini yerinə yetirib-yetirməyib, şübhəli rütubətlərdən çəkinməlidir. İstibra etdiyi halda onu düzgün edib-etməməsində şəkk etsə, şəkkinə e’tina etməməlidir.

Məsələ 83: Qadın üçün istibra yoxdur. Ondan şübhəli rütubət xaric olarsa, bu rütubət pakdır, dəstəmaz və qüslə ehtiyac yoxdur.


Oxunub: 4027

dəfə

.
Saytlar
Ayətullah Xameneinin rəsmi saytı Ayətullah Sistaninin rəsmi saytı Ayətullah Məkarimin rəsmi saytı Ayətullah Vəhidin rəsmi saytı Ayətullah Fazilin rəsmi saytı Ayətullah Behcətin rəsmi saytı